Robotnicy paryscy napływają do stolicy z całej Francji: ale Paryż jest takim miastem, że Francuz, który w nim mieszkał (z wyjątkiem południowca), szybko staje się do niego podobny i kocha go jak swoją ojczyznę.
A kiedy sprytny paryski robotnik walczy na barykadach o wolność, nie kieruje się jedynie światową ideą wolności, równości i braterstwa. Chce również stać się wolnym posiadaczem swojego rodzinnego miasta. „Jeszcze jeden wysiłek i Paryż będzie nasz”, myśli, broniąc Komuny...
Wszystko to, zauważamy, wcale nie jest sprzeczne z najwyższym rozwojem międzynarodowego ducha. Wręcz przeciwnie, prawdziwa międzynarodowa unia będzie możliwa tylko przy najpełniejszym rozwoju każdej indywidualnej narodowości. Wolność wszystkich i harmonia w społeczeństwie są możliwe tylko pod warunkiem pełnego, swobodnego rozwoju każdej jednostki.
Federacja Unii jest możliwa tylko przy najpełniejszej wolności rozwoju każdej republiki i każdej gminy (tylko w ten sposób rozwinęła się na przykład federacja szwajcarska).
W ten sam sposób, najpełniejszy swobodny rozwój każdej narodowości może dać tylko solidną międzynarodową Unię – podczas gdy tłumienie niektórych narodowości przez inne może prowadzić tylko do wojny...
Krótko mówiąc, najpełniejszy rozwój każdej narodowości, naszym zdaniem, jest niezbędnym warunkiem zarówno dla bogactwa życia ludzkości i rozkwitu postępowego rozwoju w ogóle, jak i dla triumfu anarchistycznego komunizmu.

Piotr Kropotkin